4 Bin Yıllık Devasa Balıkçılık Ağı Yucatan Yarımadası’nda Bulundu
Yucatan Yarımadası’nda kuşbakışı yapılan bir inceleme, Belize’nin en büyük iç sulak alanında 4 bin yıl öncesine ait devasa bir balıkçılık ağı ortaya çıkardı. Bu insan yapımı kanallar ve havuzlardan oluşan ağ, 42 kilometrekarelik bir alanı kapsıyor ve bölgenin sularını büyük bir balık tuzağına dönüştürüyor.
Kanal Ağı Maya’dan Eski
Arkeologların yaptığı karbon tarihleme analizleri, bu kanalların Maya uygarlığından yaklaşık 700 yıl önce, MÖ 2000 ile MS 200 arasında kullanıldığını gösteriyor. New Hampshire Üniversitesi’nden antropolog Eleanor Harrison-Buck, “Bu yapıların Maya uygarlığından önce yapılmış olması bizi şaşırttı” dedi.
Harrison-Buck ve ekibi, bu kanalların, bölgedeki geç Arkaik dönemin avcı-toplayıcı balıkçı grupları tarafından inşa edildiğini düşünüyor. Science Advance Dergisi’nde yayımlanan çalışmaya göre; kanalların, kuraklık dönemlerinde toplulukları beslemek amacıyla tasarlanmış olabileceği belirtiliyor. Araştırmacılar, bu balıkçılık ağının yılda 15.000 kişiyi besleyecek kadar balık yakalayabildiğini tahmin ediyor.
Tarım Yerine Balıkçılık Ön Planda
Araştırmacılar, bu tür büyük ölçekli balık avcılığının, Maya uygarlığının temel taşlarından biri olabileceğini savunuyor. Harrison-Buck, “Mesoamerika’da genellikle tarımı uygarlığın temel motoru olarak görürüz, ancak bu çalışma, kitlesel sucul tür hasadının da önemli bir rol oynadığını gösteriyor” dedi.
Yoğun bitki örtüsü ve erişimi zor bölgeler nedeniyle, bu yapılar uzun yıllar boyunca fark edilmedi. Ancak dron görüntüleri ve Google Earth uydu verileri, bu kanalların ve balık havuzlarının daha net bir şekilde incelenmesini sağladı.
Maya Dönemi’ne Yeni Bir Bakış
Kanallar, daha önce tarım alanı olarak yorumlanmış olsa da, bölgede mısır polenine veya tarıma dair herhangi bir kanıt bulunmadı. Araştırmacılar, bu su yollarını pre-Columbian (Kolomb öncesi) balık tuzaklarına benzetiyor. Islak sezonda balıkların üremesi için uygun olan bu havuzlar, kurak sezonda ise sular çekildiğinde balıkları toplayacak şekilde tasarlanmış.
Belize’deki bu keşif, tarım odaklı uygarlık anlayışını sorguluyor ve su kaynaklarının antik toplumlar için ne kadar kritik olduğunu gözler önüne seriyor. Harrison-Buck ve ekibi, bu yapıların tam tarihini ve işlevini daha iyi anlamak için daha fazla araştırmaya ihtiyaç duyulduğunu belirtiyor.
